Category: Herbata

Dziś napiszę słów kilka o rzeczach, które można kupić w sklepach z herbatą i czasem nazywa się je herbatami, choć herbatami nie są. Mowa o rooibosie, mate i honeybush.

Rooibos to susz z afrykańskiego czerwonokrzewu i stąd nazywany jest czasem czerwoną herbatą. Nie zawiera kofeiny, więc można go wypić nawet wieczorem. Jest bogaty w fluor, fosfór, mangan, magnez, miedź, wapń, żelazo i cynk a także witaminę C. Zawiera również mnóstwo związków kończących się na "ina" lub "yna", wykazuje działanie przeciwstarzeniowe, przeciwnowotworowe. Obniża ciśnienie krwi, korzystnie wpływa na skórę, z liści zalanych woda można robić nawet okłady.

Mate, czy yerba mate to dla odmiany ostrokrzew paragwajski. Odkryty przez Rdzennych Mieszkańców Ameryki Południowej, a do Europy trafił za pośrednictwem białym misjonarzy Jezuitów. Zawiera mnóstwo kofeiny. Posiada, podobnie jak inne prezentowane na tym blogu napary, silne działania antyoksydacyjne. Obniża poziom holesterolu, wpływa bardzo korzystnie na komórki wątroby.

Honeybush
Honeybush jest blisko spokrewniony z rooibosem. Również pochodzi z południowej Afryki, w przeciwieństwie jednak do rooibosa honeybush trzeba gotować, nie parzyć. Oprócz opisanych wyżej właściwości rooibosa posiada również dizałanie przeciwkaszlowe.

Chociaż wszystkie herbaty pochodzą z tego samego krzewu, to w zależności od sposobu obróbki liści osiągają inne walory smakowe, inny kolor zarówno liści jak i naparu oraz różnią się co do właściwości prozdrowotnych.

Herbata biała
Herbata biała to po prostu zwiędnięte i ususzone liście herbaty. Zawiera najwięcej kofeiny ze wszystkich, a także największą ilość antyutleniaczy, które działają przeciwnowotworowo i przeciwstarzeniowo. Jej smak, hm, jest prawie bez smaku.

Herbata niebieska, zwana również turkusową
To najbardziej wykwintna, choć nie najdroższa, z herbat. Produkuje się jej najmniej na świecie i pija się ją niemal wyłącznie w Azji. Niema, bo można ją kupić nawet w Polsce, jest jednak bardzo niszowa. Jeśli chodzi o jej obróbkę, to zwiędnięte liście są poddawane bardzo znikomej fermentacji, utlenianiu, a następnie prażone na specjalnych patelniach. Właściwości prozdrowotne bardzo podobne do białej, smak bardzo łagodny, przyjemny, leciutko słodki.

Herbata zielona
Aby przygotować zieloną herbatę liście muszą być po zwiędnięciu już wyraźnie utlenione. Następnie są suszone w specjalnych bembnach z użyciem gorącego powietrza. Oprócz antyutleniaczy zawiera witaminy: A, B1, B2, C, E i K, a także fluor, wapń, potas, sód i cynk.

Czarna herbata
Zwiędnięte liście fermetuje się w około 30 do 40 procent, w wyniku czego otrzymuje się ten charakterystyczny lekko gorzki smak. Po fermentacji suszy się liście gorącą parą wodną, dużo gorętszą n 100 stopni Celciusza.

Herbata Pu-erch, uparcie przez niektórych zwana czerwoną herbatą
Ma niesamowity smak. Smakuje trochę błotem, trochę surową rybą i tak samo pachnie. Jest przefermentowana aż w siedemdziesiciu procentach i podobne do zlieonej herbaty wspomaga odchudzanie i oczyszczenie organizmu.

Kupując herbaty na wagę spotykamy się często z literkami, które wydają się nic nie znaczyć: FOP, TGFOP, FTGFOP. We wszystkic, które wymieniłam jako przykłady, występuje OP, powtarza się także F i TG. Co zatem oznaczają te litery?

OP – Orange Pekoe – długie, spiczaste liście o charakterystym pomarańczowym zabarwieniu;
FOP – Flowery Orange Pekoe – pierwszy liść i pączek z pędu, herbata bardzo delikatna;
TGFOP – Tippy Golden Flowery Orange Pekoe – herbata z spiczastymi listkami i dużą ilością zółto-złotych pączków kwiatowyh;
SFTGFOP – Speciality Flowery Tippy Golden Orange Pekoe – bardzo wysublimowana, właściwie tylko Darjeling z Orange Pekoe, dużą ilością złotyc pączków, wszystko z czubka pędu, bardzo specjalistyczne, wykwintne i drogie. 😀

A co to ten Darjeling?

Darjeling obok Assamu to dwie najbardziej znane na świecie czarne herbaty indyjskie. Piszę czarne, choć w sklepach znajdziecie zielony Darjeling i zielony Assam, Indie jednak słyną z czarnych przepysznych herbat. Czarną herbatą zasłyną też Cejlon, dziś Srilanka, choć osobiście piję teraz na zmianę czarny i zielony Cejlon i ten zielony nie jest zły.
Jednak zielone dobre gatunkowo herbaty to głównie Japonia: Bancha, (czt. bancia), matcha, Chiny: sencha i Korea giokuro.
Dodatkową informacją obok tych o tym, której części krzewu herbacianego można się spodziewać, jest to, z którego zbioru herbata pochodzi. Najbardziej aromatyczna i jednocześnie najmniej gorzka jest herbata z pierwszego zbioru, ang. First Flush. Herbatą o zdecydowanie konkretniejszym smaku, z domieszką garbnikowej goryczki jest Second Flush, czyli herbata z drugiego zbioru. Najbardzij znana jest First Flush STGFOP Darjeling. Jest też najdroższą wśród herbat, jej koszt to mniej więcej, dawno nie kupowałam, czterdzieści złotych za sto gramów. Ale wiecie co? Warto czasem sobie kupić. Ten aromat – trochę marcepanowy, trochę kwiatowy, troszeczkę, odrobineńkę rumowy. Mmmmmmm.

Witajcie u Agaty, napijcie się herbaty. 😀

Zdecydowałam się stworzyć wreszcie tę kategorię. Pomysł tłukł mi się po głowie od dobrego pół roku, a do jego realizacji akurat teraz sprowokował mnie wątek Zuzlera pt. herbata właśnie.

Herbata: rośliny z rodzaju camellia, z której liści i pączków sporządza się napój o tej samej nazwie. Chińską nazwę herbaty słychać w większości języków, prznyajkmniej ych, które znam: tea, czaj, TEa, itp. Polska nazwa jest zbitką łacińskiego "herba", dosłownie ziele i łaciskiego "tea", czyli po prostu herbata. 😀
Dlaczego tak upieram się, żeby herbatą nazywać wyłącznie napar z liści camellia?
Z lipy, dzikiej róży, maliny, mięty, rumianku itp. powstaje napar. Napar jest określeniem medycznym, nie spożywczym. Oczywiście pijąc herbatę pijemy napar z herbaty. 😀

Herbaty mamy różne w zależności od regionu występowania oraz, a raczej przede wszystkim, w zależności od stopnia oksydacji i lub fermentacji. Rozróżniamy herbaty białą, czyli najzwyklejszy susz liści herbacianych, zieloną, żółtą i niebieską o różnym stopniu oksydacji oraz czarną i pu-erch dodatkowo fermentowane. W następnych wpisach postaram się podać charakterystyki każdego z kolorów herbaty, przedstawić walory smakowe i prozdrowotne, a także polecić z którego regionu warto herbatę spróbować.